: Gabon: schetsen uit West-Afrika De Aarde en haar volken 1868 by Griffon Du Bellay Marie Th Ophile - Gabon Description and travel

@FreeBooksThu 08 Jun, 2023

Posted in: #FreeBooks #FreeBooksIndia #FreeBooksApp #gg

Vote Up Vote Down

DE AARDE EN HAAR VOLKEN.

GABON.

SCHETSEN UIT WEST-AFRIKA.

De vestiging der Franschen aan den Gabon.--Het klimaat; de regentijd.--Natuurschilderingen.--Griffon du Bellay en du Chaillu.--De Portugeezen en de slavenhandel.--Handelsvoortbrengselen.--De verschillende volksstammen in het Gabongebied.--De Mpongwen.--Volksverhuizingen.--Onoverwinbare traagheid: de vrouwen als lastdieren.--Woningen, huisraad en opschik.--De heer des huizes en zijn gezin.--Veelwijverij en de oorzaken daarvan.--De handel en de makelaars.--De vrouwen.--Slavernij.--De hoofden.--Koning Denis.

Een blik op de kaart toont aan, dat in Afrika, aan beide zijden van den evenaar, een groote, ruim twintig graden breede streek gronds ligt, waarvan wij deels slechts weinig, deels niets weten. In onze dagen evenwel werden krachtige, en met goed geluk bekroonde pogingen aangewend om daar binnen te dringen; en het lijdt bijna geen twijfel of, voor er weder een eeuw zal vervlogen zijn, zal deze gaping op onze kaarten niet meer worden aangetroffen.

Van het Oosten uit is de voortreffelijke Burton naar het Westen tot aan het Tanganyika-meer doorgedrongen, terwijl in het Zuiden Livingstone het Nyassa-meer heeft bereikt; op zijne vroegere reizen heeft hij, gelijk bekend is, het geheele afrikaansche vasteland tusschen de monden van den Zambesi en San Paulo de Loanda doorkruist. Aan de westzijde is, uit het portugeesche Benguela, Ladislaus Magyar tot diep in de Ganguella-landen voortgetogen. Wat echter noordwaarts op tot aan het land der Nyam Nyam en tot aan Baghirmi ligt, is ons ten eenenmale onbekend. Van het tropische West-Afrika kennen wij enkel de kuststreek, en ook van deze niet veel meer dan eene smalle strook. Wat is oostelijk van de Biafrabaai, van de Serra do Cristal en van Loango gelegen? Paul du Chaillu is tot het kustgebergte doorgedrongen, en op dezen oogenblik onderneemt hij zijn gevaarvollen tocht in de streken van den equator; hij wil het afrikaansche vasteland op deze breedte doortrekken, en hoopt tot aan de westelijke hoofdbronnen van den Nijl door te dringen.

Omtrent de kustlanden ten zuiden der mondingen van den Niger, namelijk omtrent het Camerones-gebergte, de Coriscobaai en den Gabon, hebben wij in de laatste tien jaren een aantal berichten ontvangen, en wij kennen den loop der rivieren tot aan het Kristalgebergte. Katholieke en protestantsche zendelingen zijn ijverig genoeg, maar aan hun bekeeringswerk valt in deze streken even weinig goed geluk als overal in Afrika ten deel. De Engelschen hebben bovendien een aantal faktorijen gesticht, terwijl de Franschen zich aan den Gabon gevestigd hebben.

Deze kuststreek van westelijk Afrika is hoogst belangrijk. Dezer dagen is ons een zeer uitvoerig en leerzaam opstel over Gabon ter hand gekomen, hetwelk wij onzen lezers niet willen onthouden. De schrijver daarvan is een geneesheer der fransche marine, Dr. Griffon du Bellay, dezelfde, die, met den luitenant ter zee Serval, van de kust uit, eenige tochten in het binnenland ondernam en in die streken van 1861 tot 1864 vertoefde. Wij laten hier zijne mededeelingen, evenwel vrij bewerkt, volgen.

Nu vier-en-twintig jaren geleden verschenen drie fransche oorlogschepen in de baai van Gabon, die een groote bocht vormt, en namen er bezit van. Het jaar te voren hadden zij bij verdrag het land van de opperhoofden verkregen; zij bouwden er een vesting en gaven aan de meest in het oog vallende plaatsen fransche namen, die evenwel weder vergeten zijn.

Het gold hier alleen, zich een goed maritiem station te verschaffen. Van akkerbouw kan in zulk een streek geen sprake zijn, want de inboorlingen zijn tot alles, behalve tot arbeiden, in staat, en een Europeaan, die in het open veld zou willen werken, zou doodeenvoudig een zelfmoord begaan. In deze streken is het werken voor ons blanke ras zeer zeker doodelijk.

De Franschen hadden ongetwijfeld in deze streken een goede reede noodig. In die dagen toch was het weren van den slavenhandel eene kwestie, die de gemoederen in beweging bracht en zelfs tot internationale verwikkelingen aanleiding gaf.

Frankrijk had daaromtrent verdragen met Engeland aangegaan en onderhield op de afrikaansche kust zes-en-twintig schepen, die meestal vrij klein waren en niet veel proviand aan boord konden nemen. De naastbijgelegen fransche bezitting, Goree, lag achthonderd mijlen van Gabon af, en nu wenschte men aan deze laatste rivier een veilig en goed station te bezitten. De Gabonbaai is dan ook voor dat doel uitnemend geschikt; zij strekt zich dertig mijlen landwaarts uit, is aan den ingang, onder 30? noorderlengte en 70? oosterbreedte, ongeveer zeven mijlen breed en vormt den boezem voor de omliggende landstreek, die ten oosten door het Kristalgebergte begrensd wordt. Op dit gebergte toch ontspringen een aantal rivieren. In het Zuiden en het Oosten loopt een groote rivier, de Ogoba?, om het stroomgebied van den Gabon heen, en ontlast zich door verscheidene monden in den Oceaan.

Free books android app tbrJar TBR JAR Read Free books online gutenberg

Login to post a comment!