: Tri Noveloj by Hawthorne Nathaniel Grobe Edwin Translator - American fiction 19th century Esperanto

@FreeBooksTue 06 Jun, 2023

Posted in: #FreeBooks #FreeBooksIndia #FreeBooksApp #gg

Vote Up Vote Down

LA EKSPERIMENTO DE D-RO HEJDEGERO LA NIGRA VUALO DE LA PASTORO JUNA BONULO BRA?NO

LA EKSPERIMENTO DE D-RO HEJDEGERO

Foje tiu ege aparta viro, maljuna D-ro Hejdegero, invitis kvar respektindajn geamikojn kunveni ?e li en lia studkabineto. Tri el ili estis blankbarbaj ?entlemanoj: S-ro Medborno, Kolonelo Kiligruo, kaj S-ro Gaskojno. La kvara estis velkinta ?entlemanino nomi?anta Vidvino Vajkerlio. ?iuj estis malgajaj maljunaj estuloj spertintaj diversajn malbon?ancojn kaj kies plej granda malbon?anco estis devi balda? entombi?i. S-ro Medborno, en anta?a, pli vigla a?o, estis sukcesa komercisto, tamen ?ion perdis rezulte de malbonsenca spekulado kaj nun vivis ne multe pli bone ol almozulo. Kolonelo Kiligruo mal?paris siajn plej bonajn jarojn kaj siajn sanon kaj monon sin provizante per pekaj plezuroj naskigintaj idaron da doloroj, ekzemple, podagro, kaj diversaj ceteraj turmentoj korpaj kaj animaj. S-ro Gaskojno estis ruinigita politikisto kaj fifamulo; almena? tia li estis ?is kiam forpasinta tempo kvaza? lin entombigis foran distancon disde la konscio de la aktuala generacio, lin igante senfama anstata? fifama. Rilate al Vidvino Vajkerlio, la tradicio raportas ke ?i estis ege bela virino en sia juneco. Dum longa lastatempo tamen ?i vivis en profunda izolado pro kelkaj skandalaj rakontoj anta?ju?igintaj kontra? ?i la altrangularon de la urbo. Menciinda fakto estas tio ke ?iu el tiuj estimataj maljunuloj--S-ro Medborno, Kolonelo Kiligruo kaj S-ro Gaskojno--estis anta?e amkandidatoj de Vidvino Vajkerlio kiuj pretis tran?i ?ianome la gor?on unu de la alia. Kaj anta? ol da?re rakonti mi nur tion atentigu ke kelkfoje oni ju?is D-ron Hejdegeron kaj liajn kvar gastojn iom preterbonsencaj: kondi?o ofte okazanta ?e maljunuloj kiam ilin maltrankviligas nunaj ?enoj a? mal?ojaj memora?oj.

"Miaj karaj longtempaj geamikoj," diris D-ro Hejdegero, indikante pergeste ke ili sidi?u. 'Mi bezonas vian helpon por unu el tiuj eksperimentetoj per kiuj mi distri?as ?i-tie en mia kabineto."

Se ?iuj tiurilataj raportoj veras, la kabineto de D-ro Hejdegero estis ege stranga ejo. ?i estis malhela malnovmoda ?ambro ornamita per aranea?oj kaj aspergita de antikva polvo. ?irka? la muroj staris pluraj kverkaj libro?rankoj kies malsupraj bretoj plenigis je vicoj da gigantaj foliantoj kaj nigraliteraj kvartoj dum la supran plenigis etaj pergamenkovrilaj dozavoj. Sur la centra libro?ranko staris bronza busto pri Hipokrato kiun, la? kelkaj a?toritatuloj, D-ro Hejdegero kutimis konsulti dum ?iuj malfacilaj medicinaj kazoj. En la plej malhela angulo de la ?ambro staris alta, mallar?a, kverka vesto?ranko kies pordo duonapertis kaj en kiu sendube ka?i?is skeleto. Inter du el la libro?rankoj pendis spegulego, elmontrante altan kaj polvan surfacon ene de malbrili?inta ora kadro. Inter multaj mirindaj rakontoj raportitaj pri tiu spegulo nombri?is tiu hipotezanta ke interne de ?ia kadrospaco lo?as la spiritoj de ?iuj mortintaj klientoj de la doktoro kaj ke kiam li enrigardas ?in tiuj lastaj reciproke fiksrigardas el ?i lian viza?on. La kontra?an flankon de la ?ambro ornamis tutkorpa portreto pri juna virino vestita en la pali?inta grandiozeco de silko, sateno kaj broka?o kaj kies viza?o estis tiel pali?inta kiel ?ia robo. Anta? ?irka? duonjarcento D-ro Hejdegero estis edzi?onta kun la juna fra?lino kiu tamen, ekspertinte ioman malsani?eton, glutis medikamenton preskribitan far la amanto kaj mortis en la nupta nokto. Restas mencii la plej interesan kurioza?on de la kabineto: pezegan folivolumon, binditan en nigra ledo, kun enormaj ar?entaj agrafoj. Neniaj literoj aperis sur la dorso kaj neniu certis pri la titolo de la libro. Tamen ?iuj supozis ?in esti libro pri magio. Foje, kiam ?ambristino levis la libron por forbrosi la polvon, la skeleto ekklakis en la ?ranko, piedo de la bildigita fra?lino eliris la portreton kaj surpa?is la plankon, kaj pluraj viza?a?oj ekmontri?is elrigardante la spegulon. Samtempe la latuna kapo de Hipokrato kuntiris la brovojn kaj diris: "Sindetenu!"

Tia estis la kabineto de D-ro Hejdegero. En la somera posttagmezo de nia rakonto, ronda ebonnigra tableto staris en la mezo de la ?ambro, surportante belforman kaj belartan vazon de tajlita vitro. La sunlumo trairis la fenestron, inter la pezaj festonoj de du pali?intaj damaskaj kurtenoj, kaj transfalis senpere tiun vazon. Rezulte, milda pompo reflekti?is de ?i sur la cindrokolorajn viza?ojn de la kvin maljunaj ?irka?sidantoj. Staris sur la tablo anka? kvar ?ampanglasoj.

"Miaj karaj longatempaj geamikoj," ripetis D-ro Hejdegero, "?u mi rajtas peti vian helpon por efektivigi ege interesan eksperimenton?"

Nu, D-ro Hejdegero estis ege stranga maljuna sinjoro kies orginaleco jam esti?is nukleo de mil fantaziaj rakontoj. Pluraj el tiuj fabeloj, mi honti?u tion konfesante, fontas eble el mia propra verdiremo kaj se iuj ajn teksteroj de la nuna rakonto konsternas la kredpovon de la leganto, mi bonvole konsentu fi-nomi?i "mensogfabrikanto".

Kiam la kvar gastoj de la doktoro lin a?dis priparoli sian proponitan eksperimenton, ili atendis nenion pli mirindan ol musomortigon en aerpompilo a? aranea?kontrolon per mikroskopo a? similan sensenca?on per kiu li konstante kaj kutime ?enetis siajn geamikojn. Sed sen atendi respondon D-ro Hejdegero lampa?e transiris la ?ambron kaj revenis portante la saman pezegan, en nigra ledo binditan folion kiu la? ?enerala onidirado estis magilibro. Dekro?inte la ar?entajn agrafojn, li malfermis la volumon kaj de inter ties nigraliteraj pa?oj eltiris rozon, a? ion kiu anta?e estis rozo, kvankam la verdaj folioj kaj karmezinaj petaloj nun bruni?is kaj la antikva floro ?ajnis preta pulvori?i en la doktoraj manoj.

"Tiu-?i rozo," diris D-ro Hejdegero, suspirante, "tiu sama velkinta kaj dispeci?inta planto, floris anta? kvindek kvin jaroj. ?in donacis al mi Silvino Vardo, kies portreto pendas jene. Kaj mi intencis ?in porti surbruste okaze de nia geedzi?o. Dum kvindek kvin jaroj mi konservis ?in trezore inter la folioj de malnova libro. Nu ?u eblas viaopinie ke tiu duonjarcenta rozo iam refloru?"

"Sensenca?o!" diris Vidvino Vajkerlio, kun malbonhumora kap?ancelo. "Pli bone estus demandi ?u povas iam reflori la falti?inta viza?o de maljunulino?"

"Spektadu!" respondis D-ro Hejdegero.

Free books android app tbrJar TBR JAR Read Free books online gutenberg

Login to post a comment!